Historie EK Veldrijden

Het WK heeft een lange historie en zeker nog altijd het meeste aanzien, maar de regenboogtrui geldt niet meer als de enige hoofdprijs in de cross. Het Europees kampioenschap veldrijden is vanaf het EK in 2015 in Huijbergen een volwaardig toernooi. Vanaf dat moment deden ook de mannelijke profs namelijk mee aan dit continentale kampioenschap. De junioren, beloften en vrouwen streden al veel langer (van af 2003) om de Europese kampioenstruien.

Waar Lars van der Haar zich als eerste profkampioen in het veld bij de mannen zich nog hardop afvroeg wat het gewicht van de titel was, mogen we concluderen dat de witte kampioenstrui met blauwe banen en gele sterren steeds meer aan waarde wint. Samen met de regenboogtrui, de nationale kampioenstrui en de leiderstrui in de wereldbeker is het een tricot dat je onderscheidt van de rest van het veld. En wees eerlijk: kampioen van Europa is eigenlijk ook kampioen van de wereld, zeker nu de Noord-Amerikaanse factor steeds kleiner wordt. Het EK in het veld bestaat inmiddels uit zes wedstrijden: een titelstrijd voor elite, beloften en junioren, beiden verreden voor zowel mannen als vrouwen. De Mixed Team Relay is per 2025 van het programma verdwenen.

Vijfde keer in Nederland
Inmiddels vond het kampioenschap al vijf keer in Nederland plaats, in 2026 is Zeddam de zesde organisator op vaderlandse bodem. Bij de vorige vier Nederlandse edities won er drie keer een Nederlander. De binnenkort afscheidnemende Lars van der Haar won de eerste (Huijbergen 2015) en voorlopig laatste (VAM-berg 2021) editie van de thuiseditie van het continentale kampioenschap, Mathieu van der Poel sloeg zijn slag bij het EK in Rosmalen van 2018. Maar omdat Van der Poel ook de continentale titel veroverde in Tabor (2017) en Silvelle (2019) is hij voorlopig wel dé recordhouder op het EK veldrijden.

Bij vrouwen telde winst eerder
Waarom de titel bij de vrouwen al direct telde, heeft ook met de ontwikkeling van de sport te maken. Waar we tegenwoordig zien dat de vrouwen bijna of precies evenveel aandacht krijgen in vergelijking met de mannen, was dat nog niet zo lang geleden heel anders. Niet alle topcrossen hadden aanvankelijk een vrouwenwedstrijd en als die er al was, was deze meestal niet op televisie. Klassementen en tv-crossen waren daardoor minder interessant voor de vrouwen, die op een EK wel voor een echte prijs konden gaan. De trui gaf voldoening, status en publiciteit. Marianne Vos won als eerstejaars prof het WK in Zeddam begin 2006, maar nog aan het einde van 2005 (het veldritseizoen gaat dan al uit van je nieuwe categorie) was ze al Europees kampioene geworden in Pontchateau. Toch mag je gerust zeggen dat Daphny van den Brand het gezicht werd van dit kampioenschap. Meer dan van het WK, waar ze één keer de titel greep. In de periode van het Europees Kampioenschap werd ze minder gehinderd door luchtwegproblemen, maar ook had ze met minder tegenstand af te rekenen door concurrenten van de mountainbike of de weg die vooral het WK in het veld de start van het wegseizoen koppelden. Bij de start van de winter sloeg Van den Brand een eerste keer toe dichtbij huis in Huijbergen. In totaal won ze maar liefst vier keer de titel. Nog altijd een record. Al zou Fem van Empel dat in Middelkerke kunnen evenaren na haar drie opeenvolgende titels.

Nederlandse Europese Kampioenen

Bijgewerkt tot en met 2024

Medailles

Bijgewerkt tot en met 2024

🥇 41x
🥈 26x
🥉 22x
In totaal: 8️⃣9️⃣ medailles

Edities in Nederland

• Huijbergen (2006)
• Huijbergen (2015)
• Rosmalen (2018)
• Rosmalen (2020)
• Col du VAM/Wijster (2021)
• Zeddam (2026)