Of het nu om het beveiligen van een wedstrijd gaat, het bemannen van de kantine of het meebeslissen over de toekomst van je club of je regio. Vrijwilligers houden de wielersport draaiende. Aan de vooravond van het Jaar van de Vrijwilliger constateren veel verenigingen dat het niet meevalt om alle benodigde plekken te bemensen. Toch zijn er ook voorbeelden van hoe het wel lukt. Voorbeelden uit de praktijk en de steun van Rabo Clubsupport kunnen organisaties of clubs net dat benodigde zetje in de rug geven om weer vooruit te komen.
Henk van Beusekom is bij de KNWU belast met de ondersteuning van de clubs en verenigingen. Hij ziet in de praktijk hoe het soms verrassend goed gaat en ook vaak helemaal niet met het werven en behouden van vrijwilligers. ‘’Iedere situatie is anders en de inzet van heel veel goedwillende mensen staat buiten kijf, maar soms kunnen we best van elkaar leren van wat je kunt doen om meer mensen te betrekken bij onze sport. Zo moeten we misschien wat minder in de bestaande patronen blijven hangen van ‘zo doen we het altijd’ en ‘als het niet dan en dan lukt, dan stoppen we ermee’. Ik zie soms dat een frisse blik op de zaak helpen kan en ook het betrekken van anderen bij waar je mee bezig bent. Bij WV Eemland is nog niet zo lang geleden nieuwe voorzitters aangetreden. Zij komen niet uit de sport, maar voelen betrokkenheid vanwege een fietsend kind. Je ziet dat dit soort mensen soms met een heel andere blik kijken. Zich afvragen waarom dingen op een bepaalde manier georganiseerd zijn, met een open mind oplossingen aandragen.'’
Rabo Clubsupport helpt
Van Beusekom roemt ook de initiatieven van Rabo Clubsupport. Het hele jaar door kun je daar jouw club aanmelden voor een traject, waarna je op basis van een screening wordt ingedeeld in een ondersteuningsgroep. Dit kan zijn door 1-op-1 begeleiding, maar ook via workshops en masterclasses die gedurende het jaar worden georganiseerd. In overleg met procesbegeleiders wordt bepaald via welke ondersteuningsvorm men de club het best kan ondersteunen. Van Beusekom: ‘’Veel vragen en problemen omtrent het werven en vasthouden van vrijwilligers zijn niet uniek voor de wielersport. Dit soort initiatieven maken ons attent op veranderende behoeften bij mensen die willen gaan sporten maar ook bij de mensen die met hen meekomen en opnieuw of voor het eerst kennis maken met de sport. Uit de praktijk leer ik dat er vaak kleine zaken zijn om die betrokkenheid te vergroten. De vader die elke week met zijn laptop in de kantine gaat zitten tijdens de training van zijn kind, wil misschien tussendoor ook wel een kopje koffie of een glaasje fris inschenken voor de mensen die daar binnen komen lopen. En iemand die vroeger zelf gefietst heeft, kan soms best helpen met een training uitzetten als hij of zij er toch is. Je hoeft niet meteen allemaal bestuurslid te worden. En als je dat wel wilt, maar je hebt niet veel tijd over vanwege werk, privé en gezin, dan is een parttime bestuursfunctie ook een uitkomst. Samen voorzitter of penningmeester zijn, niet alles alleen op je schouders dragen. We moeten met z’n allen kijken hoe het wel kan. Samen de schouders eronder om een manier die niet heel veel vraagt van een kleine club mensen, maar breed gedragen zodat de werkzaamheden uiteindelijk ook best mee kunnen vallen. Al bij het opgeven van een nieuw lid vragen of men iets kan en wil betekenen ook. En dat allemaal zodat jijzelf, je partner of je kind - en misschien wel allemaal – lekker kan blijven fietsen op een clubparcours van een vereniging in de buurt. Dat is een groot goed en het zou mooi zijn als we dat in stand kunnen houden. Laten we elkaar daarom ook op een toegankelijke manier betrekken bij dat hele proces.’’
Ook daarom is nieuwe aanwas van leden ook welkom. ‘’We moeten het eenvoudiger maken om kennis te maken met het fietsen, vrijblijvend een keer mee te doen op je gewone fiets of op een geleende racefiets en dat je vervolgens zonder heel veel drempels en hindernissen eventueel ook wedstrijden kan gaan fietsen. Die nieuwe leden of hun familieleden willen wellicht ook weer helpen. Zo krijg je nieuwe coureurs en vrijwilligers. Dan is het een win-winsituatie.’’
De komende maanden gaan we aandacht besteden aan de verschillende soorten vrijwilligers die er zijn. Van clubtrainers tot motorbegeleiders, van juryleden tot mensen die hun club uit de brand willen helpen bij een training of wedstrijd.
Fotografie: Onder andere Marco Loman & Thomas van der Wijngaard