Het WK BMX is bij de internationale wielerbond UCI een relatief jonge tak van de wielersport. Nederland heeft waar het gaat om organiseren van BMX-topevenementen, maar zeker ook qua sportieve resultaten op deze fiets altijd een nadrukkelijk stempel op deze sport gedrukt. Twee namen springen eruit als het gaat om de Nederlandse toppers op de BMX: Willy Kanis en Niek Kimmann veroverden beiden twee mondiale proftitels in deze snelle en spectaculaire tak van sport. Kimmann komt zelfs op drie als de time-trial titel wordt meegerekend, Laura Smulders gaat in dat geval naar twee regenboogtruien.
Sinds 1996 worden de WK´s BMX georganiseerd onder auspiciën van de internationale wielerbond UCI. Daarvoor werd sinds 1982 (Dayton USA) een WK gehouden onder de vlag van de oorspronkelijke bond IBMXF. In het tweede jaar was dat wereldkampioenschap overigens in het Overijssele Slagharen, destijds het BMX-mekka van Nederland. Ook door de frequente uitzendingen op nationale televisie van wedstrijden daar. In 1993 zou Schijndel ook nog tekenen voor een wereldkampioenschap onder de oorspronkelijke BMX-bond. Onder de vlag van de UCI zou er in Valkenswaard (2004), Rotterdam (2014) en Papendal (2021) een mondiale titelstrijd in Nederland plaats vinden.
Supercross gaf nieuwe dimensie
BMX werd aanvankelijk op banen verreden met een lagere startheuvel en ook minder hoge springbulten. Banen zoals die overigens zowel in Nederlands als daarbuiten nog veel te vinden zijn omdat deze toegankelijker zijn voor de jeugd. Vanwege de invoering van BMX op de Olympische Spelen van Beijing (2008) werd de Super Cross-opzet standaard voor de rijders. Dat betekent een startheuvel die aanmerkelijk hoger is - acht meter - en door de hogere startsnelheid kunnen de rijders ook hogere springbulten over komen. De UCI wilde daarmee voor deze relatief nieuwe tak van de wielersport een nog meer spectaculaire opzet garanderen, wat zeker hielp bij het verkrijgen van de olympische status. Vanaf 2011 is de baan in Papendal in gebruik die aanvankelijk werd neergelegd als kopie van de olympische BMX-baan in Londen (2012), sindsdien worden er jaarlijks wereldbekers op het Gelderse parcours verreden en dus ook eenmaal een WK. De intentie is om telkens de baan aan te passen aan het Olympische circuit waar naartoe wordt gewerkt. Het WK daarvoor in Rotterdam werd overigens op een indoor baan in Ahoy' verreden.
Kanis zet de toon
Willy Kanis was lang de meest succesvolle BMX'ster van ons land. De Kampense zou later nog haar opwachting maken op mondiaal topniveau als baanwielrenster en haar loopbaan afsluiten als bobsleester. In 2005 (indoor Parijs) en 2006 (Sao Paulo) reed Kanis naar de wereldtitel. Bij de vrouwen zou tot en met 2024 alleen Laura Smulders het Wilhelmus nog eens laten spelen na een mondiale titelstrijd BMX bij de vrouwen. Dat lukte haar in 2018 (Baku). Bij de mannen heeft Niek Kimmann inmiddels ook twee wereldtitels op zijn naam staan. Bij zijn eerste WK in 2015 (Zolder) reed hij direct naar de hoofdprijs bij de elite-mannen, waar hij het jaar voordien in Rotterdam nog de beste junior was geweest. Twan van Gendt was in 2019 in datzelfde Zolder primus op het WK BMX Mannen, terwijl Niek Kimmann in 2021 voor eigen publiek op Papendal nog eens naar de winst reed. Overigens was de eerste Nederlandse wereldkampioen BMX Robert de Wilde die al in 1999 naar goud snelde.
Juniorentitels voor Nederland
In 2002 was Kanis wereldkampioene bij de junior-vrouwen, uiteindelijk zouden de meeste wereldtitels voor Nederland in deze categorie behaald worden. Merle van Benthem veroverde in 2010 in Zuid-Afrika ook een mondiale titel in deze categorie. In 2016 werd in Zolder een derde mondiale titel behaald door Ruby Huisman. In 2018 was het in Baku raak voor Indy Scheepers De eerste Nederlandse juniorenwereldkampioen na Niek Kimmann werd Julian Bijsterbosch in 2022.
Nederlandse Wereldkampioenen
Editie/ Categorie | Mannen | Vrouwen |
1999 | Vallet (FRA) |
|
|
2002 | Paulínia (BRA) |
|
|
2005 | Parijs (FRA) |
|
|
2006 | Sao Paulo (BRA) |
|
|
2010 | Pietermaritzburg (ZAF) |
|
|
2014 | Rotterdam (NED) |
|
|
2015 | Zolder (BEL) |
|
|
2016 | Medellín (COL) |
|
|
2018 | Baku (AZE) |
|
|
2019 | Zolder (BEL) |
|
|
2021 | Papendal (NED) |
|
|
2022 | Nantes (FRA) |
|
|
2025 | Kopenhagen (DEN) |
|
Edities in Nederland
- Valkenswaard (2004)
- Rotterdam (2014)
- Papendal (2021)
Medailles
Totaal
🥇 14x
🥈 16x
🥉 16x
Totaal: 4️⃣6️⃣ medailles
Elite
🥇 7x
🥈 11x
🥉 9x
Totaal: 2️⃣7️⃣ medailles
U23
🥇 1x
🥈 1x
🥉 2x
Totaal: 4️⃣ medailles
Junior
🥇 6x
🥈 4x
🥉 5x
Totaal: 1️⃣5️⃣ medailles
Medailles time trial
Elite
🥇 2x
🥈 3x
🥉 0x
Totaal: 5️⃣ medailles
Junior
🥇 2x
🥈 1x
🥉 2x
Totaal: 5️⃣ medailles